Naar de onderkant van de pagina.

 

In januari 1964 trouwde ik, Erna en moeder van Tinka, met Guus. In februari, een paar weken later dus, vertrokken we naar Nigeria waar Guus voor de Shell ging werken. 

Op Schiphol kreeg ik van Guus dit horloge. Ik ben heel lang dol op horloges geweest en was er erg blij mee. Maar helaas, in Nigeria hield het horloge het al snel voor gezien. Nu was het in die tijd allesbehalve makkelijk om iets vanuit Nigeria te regelen. Opbellen naar Nederland b.v. was er niet bij! Maar er gingen regelmatig mensen met verlof. Twee maanden naar het land van herkomst. Ene meneer de l'Oriol was zo vriendelijk het horloge binnen de garantie tijd mee naar Zwitserland te nemen, het te laten fiksen en terug naar Nigeria te brengen. Helaas was de vreugde van korte duur. Het horloge hield er weer mee op.

Op de een of andere manier is het nog een keer naar Zwitserland gegaan, misschien per post tijdens ons eigen verlof? ik weet het niet meer. Maar het was dit keer vergezeld van een briefje: 'This is not bad luck, this is bad watch'. Dat hielp: er werd een nieuw uurwerk in gezet en het heeft geen klachten meer gegeven. 

Maar ik ben het wel kwijtgeraakt ... tot gisteren, 10 september 2020. Tonkie kwam spullen brengen uit de berging van Tinka's huis aan de Lijnbaansgracht en in een doosje met sieraden zat mijn oude Roamer horloge. En het loopt!! maar ik moet het wel 2x per dag opwinden wil ik er iets aan hebben.

Dit wordt een verhaal over de 'beperkte tijd', n.l. die van Tinka's te korte leven,.Het horloge leek me er een mooi symbool voor. Ik begin en eindig dit verhaal met een foto van mijn pols.

Tonkie - officieel Augustine Aleydis - werd in maart 1966 geboren in Nigeria. Het was al een tamelijk onrustige periode. In 1967 brak de beruchte Biafra-oorlog uit en kregen de zwangere Shell vrouwen te horen dat ze Nigeria moesten verlaten. Ik was nét in verwachting van mijn tweede en ging samen Tonkie van 15 maanden naar Nederland, een buitengewoon oncomfortabele reis van twee dagen. Mijn zus Trees ving ons liefderijk op en ik ging op zoek naar een onderkomen, kocht een auto en vond een huisarts voor de noodzakelijke controles. 
Een tijdje later kwam ook Guus terug uit Nigeria. Hij had, samen met onze papegaai Jorrit, 4 dagen over de reis gedaan. Guus ging niet terug naar de Shell, zocht een andere baan en vond die bij IBM, waar hij verder met veel plezier gewerkt heeft. 
Na een dus wat rommelige start kwam onze tweede dochter, Tinka, op zondag 4 februari 1968 ter wereld. Het was een supermakkelijke geboorte: om 2 uur was ik in Antoniushove, het ziekenhuis in Voorburg, om 1/4 voor 4 was zij er. 
Je bleef indertijd - in Nederland dan, want in Afrika moest je er gelijk uit! - minstens 10 dagen in bed blijven als kraamvrouw en ik deelde de kamer met 3 andere verse moeders; waarvan eentje een woonwagenbewoonster was, die niet wilde dat haar voeten werden gewassen. (Als cadeautje voor haar prestatie in de vorm van een gezonde zoon kreeg ze van haar partner een kunstgebit met een gouden tand.) Een andere kamergenote heeft de hele periode in de weeën doorgebracht, de arme ziel: elke dag maar weer proberen weeën op te wekken zonder resultaat, maar op de dag van mijn vertrek beviel ze van een zoon van 14 pond. Tinka had dus een avontuurlijke start; misschien dat dat al direct vormend voor haar leven was. 

Haar peetoom was de man van Guus' oudste zus, Zbyneck. Hij bood een 'aandeel' aan in zijn gelukwensen, maar om de een of andere reden werd het een gouden ring met (w.s.synthetische) robijnen.

Ook die vond ik gisteren tussen spullen uit de Lijnbaansgracht, want Tinka gooide nooit iets weg.

Hij is best mooi gemaakt, maar ik denk niet, dat ze hem ooit gedragen heeft. 

In 1968 waren kleurenfoto's nog niet erg in. Zowel een 'rolletje' als het ontwikkelen en afdrukken waren duur, dus de meeste foto's van Tinka's kinderjaren zijn zwart/wit. 

Op de foto links was ze 6 weken en toen lag ze al te graaien naar het speelgoedje, ik denk gekleurde vingerhoedjes aan lintjes, vastgespeld aan de voering van haar wieg. 

Hieronder was TInka ongeveer 10 maanden.

Ze was niet zo heel goedlachs. De foto hierboven was er eentje van 'rotofoto'? iets dat ze deden bij V&D, een heleboel foto's van je kind, kon je de beste laten vergroten. Deze was de beste en de vergroting hangt hier nog ergens.
De juffrouw die de foto maakte heeft enorm haar best moeten doen om een lachende foto van Tinka, één jaar oud, te kunnen maken. 
Toen ze anderhalf was was ze al uit de luiers, overdag én 's nachts. Toen ze drie was sprak ze vlekkeloos Nederlands. Ze hield ook veel van sommetjes maken aan tafel.

Van de jaren die volgden heb ik niet veel leuke plaatjes We verhuisden naar Oegstgeest toen Tinka anderhalf was. Rechtsboven, met haar vader en spelend met het knikkerspel, dat voor járen amusement heeft gezorgd, is Tinka ongeveer 3.

Op de foto's/plaatjes  hieronder was ze een jaar of 4. 

Liefde voor dieren en m.n. voor paarden zat er al heel vroeg in. De broer van Guus woonde in België, in Daalbroek. Zijn vrouw was in de paarden. Tonkie en Tinka hebben als kleine kinderen al leren paardrijden. Die vrouw, Majiet, was lief voor kinderen, maar ook behoorlijk streng. Mét het paardrijden leerden ze ook hoeven krabben, paarden borstelen, aan- en aftuigen en wat al niet meer bij verzorging van paarden langskomt. Het waren voor de kinderen gouden tijden als we in Daalbroek waren. 

Rechts een tekening van Tinka toen ze 4 was, Sinterklaas met paard. 

 

Het wilskrachtige karakter dat Tinka haar hele leven zou tonen, begon tevoorschijn te komen. Ze wist van jongs af aan wat ze NIET wilde. Ze deed alleen maar iets op aanraden van een ander als ze er het nut van inzag. De tandarts, die haar, toen ze 4 was vertelde, dat haar tanden naar voren zouden gaan staan als ze op haar duim bleef zuigen, gaf een goed advies. Het duimzuigen werd terstond gestaakt.
Hieronder is Tinka wat ouder; mooie foto van 'gek op paarden' en een wat latere tekening, van uiteraard paarden. 

Anne Claire werd geboren toen Tinka 5 1/2 was. Des duivels was ze. Hoe hadden we in godsnaam zoiets stoms kunnen verzinnen als om nog een kind te krijgen!! Daar kwam het wel ongeveer op neer. De psychologe, waarbij ze rond die tijd in behandeling was, noemde haar 'an angry young woman'. 

Op de foto heeft ze een groen, gehaakt jurkje aan, dat mijn moeder voor haar had gemaakt. Het stond haar fantastisch, want Tinka was wel een heel mooi klein meisje met groene ogen.

 

 

 

Op haar eerste schooldag naar de toen nog bestaande lagere school wilde Tinka per se een lange jurk aan. Die was rood en bedrukt met ... paardjes. Helaas heb ik daar geen foto van! 
School ging wel goed. Toen ze eenmaal kon schrijven kreeg ik regelmatig een briefje. Het verlanglijstje voor Sinterklaas spreekt boekdelen over haar slimheid. 'Een vulpen die mir kost dan een veiven neeguntug' kan alleen maar afkomstig zijn van iemand die weet wat ze wil.

Hieronder, bezig met een werkje van het een of ander, is ze 5.  
Van al mijn kinderen is een foto gemaakt in de periode van het 'fietsenrek'. Ik vind het schattig, die tandenloze bekkies, en het duurt maar eventjes. 

Hierboven een kleurenfoto, met het groene, gehaakte jurkje. Ze was hier een jaar of 7, denk ik. Mijn moeder heeft nog eens een randje onderaan het jurkje gehaakt, zodat ze het nog een tijdje aan kon. Ik heb het jurkje nog altijd!
Rechts een borduurwerkje van toen ze weer iets ouder was. Voor borduren hebben mijn dochters nooit warm kunnen lopen. Maar deze is leuk, hè?
Tinka is altijd stapel op dieren geweest en er was haar geen moeite te veel voor beesten en beestjes. Ze was nog klein toen ze voor het eerst geconfronteerd werd met de dood van een huisdier, haar geliefde cavia Knuif. Van het briefje aan de cavia krijg je tranen in je ogen, toch?    

Eind jaren zeventig verhuisden we opnieuw, naar een fraai oud pand aan de Rijn in Leiden. En dat was geen goed idee, hoewel Tonkie en Tinka er een hoop lol hadden met een soort parcours dat ze op het gazon hadden gemaakt en waarop ze eindeloos rondrenden met veel sprongen, een soort hindernisbaan. 
Tussen Guus en mij ging het niet goed en het wonen in dit huis, in de heel koude winter van 79, gaf de genadeklap. Niet door die winter natuurlijk! Ik verhuisde met de kinderen naar Zoeterwoude.
M.n. voor de twee oudsten was het vreselijk en ik ben in die periode vast geen goede moeder geweest. Tonkie ging naar de brugklas, Tinka nog 2 jaar naar de school in Zoeterwoude en daar had ze het niet naar haar zin.
De twee oudsten gingen ongeveer gelijkertijd hun pubertijd in, met veel narigheid. Tonkie hing de beest uit op school en toen Tinka daar later ook kwam werd ze verwelkomd met: 'Ben jij een zusje van Tonkie? Kom dan maar vooraan zitten'. Fijne binnenkomst! Ze  liep er ook aardig de kantjes vanaf, maar toen ze met Pasen advies HAVO kreeg was dat haar te min en ging op gesprek bij de conrector. Dat was een leuk mens. Als Tinka al haar cijfers één punt zou ophalen, mocht ze naar het VWO en aldus geschiedde, maar met een door beiden getekend contract: Tinka diende zich in de 2e klas VWO te gedragen en voldoende cijfers te halen. Aldus geschiedde. Toen ze echter in de 3 klas kwam was het contract afgelopen en ging ze er vol tegenaan. Resultaat: zittenblijven aan het eind van het jaar en ze werd ook meteen van school gestuurd, schandalig! 
Hier de 3 zussen aan de keukentafel van Nassaulaan nr 4. Tonkie woonde al niet meer thuis.
In deze periode begon haar belangstelling voor popmuziek. Ik herinner me dat ze o.a. naar een concert van Queen ging in een tijd dat ik nog helemaal niets van popmuziek af wist. Ik ben Queen pas een jaar of 40 later gaan waarderen!

Het begon met drummen en een afspraak met de buren dat er 's middags een bepaalde periode geoefend mocht worden.

Even tussendoor, zonder tijdslijn: hieronder is ze duidelijk een gevoelige teenager. Ze was ook een tijdje punk en zag er spectaculair uit. In die periode ben ik eens met haar wezen winkelen, o.a. in de Bijenkorf en ervoer hoe ze overal met enorme achterdocht werd behandeld. Ik werkte zelf als lerares op een middelbare school en had de nodige punkers in de klas. Dat waren vrijwel altijd heel zachtaardige jongens!

Ik vind het een prachtige foto! Toen Ko en ik gingen trouwen 1985, heb ik haar gevraagd of ze het kale deel weer een beetje kon laten begroeien en dat gebeurde meteen. Het was daarna snel gedaan met punk en kapsel.

Hoewel de kinderen er allemaal een beetje geïrriteerd uitzien op de foto links hebben de mijnen nooit veel bezwaar gehad tegen mijn nieuwe echtgenoot. Terecht: hij heeft zich nooit met hun opvoeding - voor zover die nog plaatsvond - bemoeid en was altijd bereid ergens mee te helpen. Op foto links: Anne Claire, Tinka, Tonkie en de kinderen van Ko: Mieke, Pieter en Marten.
Met hun eigen vader gingen ze vaak op spannende, sportieve vakanties. Raften in Joegoslavië b.v. Hier met Claire, die later een tijdlang zó op Tinka leek dat men de twee zussen niet uit elkaar konden houden. Zie later bij Los Angeles.
Nu was het in huis met de narigheid van puberproblemen ook bepaald geen feest en Tinka vond dat het hoog tijd werd, dat ze voor zichzelf ging zorgen. Ze meldde zich aan bij het JAK met de mededeling, dat haar ouders haar niet begrepen en ze kreeg gelijk een riante kamer, met gebruik van wasmachine en koelkast! Ik was inmiddels hertrouwd, met Ko, en die hielp haar verhuizen.  
Ze ging zich aanmelden bij het Montessori lyceum in den Haag en kwam daar op de HAVO terecht.

Zonder dat ik me er verder mee bemoeid heb heeft ze haar eindexamen gehaald.
Een psychologisch onderzoek gaf haar geen inspiratie om een opleiding te gaan doen. Dit onderzoek - links - suggereert iets kunstzinnigs, niet zo gek; een ander van eerder datum zag wel iets in een mechanische opleiding, b.v. tot automonteur. Maar Tinka wist het zelf niet en weigerde aan een opleiding te beginnen waar ze zelf geen heil in zag. 

Het begeleid kamer-bewonen was op een gegeven ogenblik afgelopen en er volgden een aantal onoverzichtelijke jaren, met o.a. een kraakpand, drinken, roken en/of meer, proletarisch winkelen, van dattum. Zorgelijk. Maar Tinka wist altijd precies hoe ver ze kon gaan!!! Ik had niet veel zicht meer op wat ze deed, maar zag haar regelmatig. En zo zou het verder blijven.

Natuurlijk kwamen er ook vriendjes. Een van de eersten was ene Ismaël en die kwam geloof ik uit Tunesië. Ik heb haar het advies gegeven om, voordat ze iets serieus met hem begon, eerst eens in Tunesië te gaan kijken hoe het daar toeging, m.n. tot de positie van vrouwen. Veel meer kun je niet doen als moeder van inmiddels 'volwassen' dochter. Maar ze vertrok niet naar Afrika, maar naar Los Angeles met die druif. 
Daar was het betrekkelijk snel gedaan met de relatie. Ze vertelde me ooit dat de knul van haar verwachtte, dat ze zich bedekte op het strand, maar zich bloot gaf als ze uit gingen en Tinka vond net andersom. Einde Ismaël. Ik kreeg later een brief van hem: of ik mijn dochter tot orde wilde roepen. Ik heb hem geantwoord dat dat sinds haar vijfde al onmogelijk was gebleken!!

Tinka bleef wel in L.A., want het hippieachtige bestaan beviel haar goed.  

Zowel haar vader, hierboven, als ik gingen haar daar opzoeken. Ik was er met Claire '89, maar ik kan er maar één foto van vinden. Nog even zoeken in eigen materiaal. Later gevonden.

Ze heeft er van alles gedaan: gewerkt in een bloemenwinkel en als koffiebezorgster in Hollywood. Op de foto was ze de nanny van Carlie en Claire en ik mochten bij de familie in huis slapen ... Op de foto waren we in Disneyland. En uiteraard bezochten we de studio's in Hollywood en Venice beach - foto hier recht onder - en een kwekerij voor mijn plezier, met deze foto bij een bougainville.

 

 

Onderbreking in de tijdslijn: Model.
Ze kreeg al jong belangstelling voor modellenwerk. De foto's hieronder zijn genomen (w.s. door mij) op nr 4, haha. Links heeft ze een dierbare grijze jurk van mij aan en ik kwam pas op het idee dat dat zo was, toen ik de broche zag! Rechts een jasje van mij, ruwe zijde en ik heb geen idee waar het gebleven is ...
           
Zoals op onderstaande foto blijkt stond ze ooit ingeschreven bij modellenbureau THAL (in Parijs), lengte 1,80, borst 86, taille 62, heup 90 en schoenmaat 39. Het laatste vind ik grappig, want de schoenen die ik vond na haar overlijden waren maat 40. Hetzelfde was mij gebeurd: ik had 38 tot mijn twintigste of zo en later 39 en dat is zo gebleven.
De foto bij de muur vind ik gewoon een mooie foto en die hieronder helemaal: wat een prachtige vrouw. 
                         

En dan kom je haar nog eens tegen in een reclamefolder, haha!

Ook in Amerika werkte ze als model, zie hieronder. De linkse foto kwam voor mij als een verrassing: met de fraaie Afghaanse, antieke ketting, die ik eens voor haar verjaardag opstuurde, maar nooit een reactie ... Ze had hem dus wél gekregen, maar misschien verloren of gejat. 
De rechtse is een illustratie van wat 'modellenwerk' met je doet. Ik zou haar niet herkend hebben!

Uiteindelijk kreeg ze het bevel Amerika te verlaten - het jaar dat ze mocht blijven was al ruimschoots voorbij - en toen ging ze in Barcelona wonen. Ik heb weinig zicht op wat ze daar heeft gedaan; o.a. modellenwerk, dat wel,  en het heeft ook niet heel lang geduurd. 

Guus heeft voor Tonkie een pandje in Leiden gekocht en voor Tinka en Anne Claire - die net eindexamen had gedaan - een appartement in Amsterdam. 
Toen werd hij ziek en overleed spoedig daarna, in 1991. Een harde klap voor Tinka en haar twee zussen. 

Zijn uitvaart in België werd geleid door onze pastoor in Zoeterwoude. Hij had Guus een aantal keren opgezocht in zijn laatste maanden. Ze konden het goed met elkaar vinden die twee. Pastoor Jan bood aan om de begrafenisdienst voor hem te doen. Tinka regelde op een of andere manier een paar mannen die de Gregoriaanse mis kwamen zingen. Tenslotte werd Guus werd bijgezet in het familiegraf van de Collée's in Rukkelingen aan de Jeker. 

Guus had zich steeds grote zorgen gemaakt over Tinka's onwil om een vervolgopleiding te doen. Voor zijn dood beloofde ze haar vader, dat ze dat nu ging doen en koos voor een opleiding handarbeid, want dan kon ze in ieder geval met gereedschap omgaan. Belofte maakt schuld: ze deed de opleiding zonder moeite en maakte een fantastische kast als afstudeerproject.

Ik heb alleen een foto van een foto tot mijn beschikking en die is gemaakt in een vrij donkere ruimte. De kast stond scheef, op één turquoise poot, die er bovenin uitkwam en steunde verder op de achterkant van de kast. 

Hij heeft lang bij haar in de berging gestaan, want hij nam veel plaats in beslag en het was onmogelijk om hem in de lift van de Lijnbaansgracht te krijgen. Geen praktische kast, maar wel opzienbarend. Tinka heeft altijd een liefde voor kasten gehad, liefst met spijltjes of iets dergelijks. 

 

Hieronder de geijkte foto van het zetten van de handtekening en een leuke met een nieuw vriendje: Co. Ik had Co wel als schoonzoon gewild (waarschijnlijk stond de naam me wel aan!), maar ook hij verdween weer van het toneel.

 

Hieronder voorbeelden van kasten die ze later zou maken, met ingenieuze laatjes links, vakken voor papier in het midden en ruitjes en hangsysteem voor glazen in de servieskast. 

Na deze opleiding heeft Tinka het korte tijd geprobeerd als lerares handarbeid, maar hoewel ze altijd prima met pubers heeft kunnen opschieten had ze moeite met hoe de school georganiseerd was en hield ze het snel voor gezien. Waarschijnlijk heeft ze in die tijd ook gereisd, want ik kwam in de foto's eindeloos veel reisfoto's uit de meest uiteenlopende landen tegen: Guatemala en Mexico, Israël, Egypte, Afrika, New York, Australië. Er kwam van alles langs en ik ga er nog wel iets mee doen.
Ik viel echter bijna van mijn stoel van verbazing, toen ze in het jaar na haar afstuderen vertelde dat ze nu eindelijk wist welke opleiding ze wilde gaan doen: ze wilde naar het conservatorium om daar basgitaar te gaan studeren. 
Maar ja, het was Tinka hè, en als die wat in haar hoofd had dan moest het gebeuren. Voor een conservatorium moet je toelatingsexamen doen en daarbij hoort een muzikaal dictee. Je krijgt muziek te horen, plus geloof ik de eerste noot, want niet iedereen heeft een absoluut gehoor, en dan moet je in notenschrift kunnen opschrijven wat je hoort: de noten, de maten, alles. Daar hebben we tijdens de zomer wel wat voor geoefend ... en ze haalde haar toelatingsexamen. En maakte de opleiding af, uiteraard!!
Ik ga proberen een opname van haar eindexamen toe te voegen. Het nummer dat gespeeld wordt het 'Agua de beber' en toen ik het hoorde schoot ik gelijk weer vol, want dat is een van de weinige 'nummers' in de niet-klassieke muziek - wat heet! - dat ik altijd erg heb kunnen waarderen en daar was Tinka, zeker weten, van op de hoogte! Het begin duurt te lang (tot ik het heb kunnen aanpassen) en het applaus heb ik, geheel tegen mijn gewoontes, laten staan. H
 
Tinka is in 1993 gaan spelen in de band Boter, SKA en eieren. Tot '97, lees ik op de website van de band. Dat was nog vóór ze naar het conservatorium ging. Voor zover ik me herinner is ze in '97 naar het conservatorium gegaan en heeft ze 4 jaar over haar opleiding daar gedaan. 

Het gaf haar een enorme kick om op te treden. En wat heeft ze hierboven links een spannende outfit aan. 

Hierboven een foto die me enorm ontroert.
Reizen. De foto's hieronder herken ik. Ik weet niet meer precies wanneer. Een vriendin van me woonde in Zimbabwe, maar kwam regelmatig naar Nederland en logeerde dan meestal bij ons. Ze kocht tijdens zo'n vakantie een jong hondje, nog te jong om al me naar huis te nemen. Dat hondje moest, eenmaal oud genoeg, op een of andere manier naar Zimbabwe en ze vroeg Tinka, haar petekind, om het te komen brengen. Ik ging met haar mee en ontdekte Tinka's organisatie talent: ze regelde de tickets, zo goedkoop mogelijk natuurlijk, en zo ging de reis: eerst met de trein naar Frankfurt, een uur of 5 met de trein. Voorts lang wachten op het vliegveld en het hondje, in een kattenmand, even laten rondlopen. Dan met het vliegtuig naar Addis Abeba en daar weer lang wachten. Geen nood: er was een leuke excursie de stad in, hondje mee. Het was een braaf hondje! Tenslotte naar Harare, en daar begon het gedonder, want het hondje was nog niet ingeënt. Ik weet niet meer precies hoe we ons daaruit gered hebben, maar uiteindelijk kwamen we 36 uur na vertrek of zo in Harare aan en het hondje groeide op tot een ondeugende jongeman, die voor veel nakomelingen zorgde. Hij heette dan ook Gajus!
Mijn enige eis voor de reis was dat we samen twee dagen op 'safari' zouden gaan. We logeerden in een lodge zonder gevel en keken vanuit ons bed uit over het Kariba meer. We maakten er o.a. een voettocht met een ranger door de 'bush', heel spannend. Daarna terug naar Harare. Tinka ging al snel op eigen houtje in Zimbabwe op verkenning. Ze maakte o.a. een tocht met een weer andere ranger op een paard en werd aangevallen door een zwerm bijen, maar het liep goed af! Ze was nergens bang voor.

Later ging ze een keer naar Gambia en bezocht o.a. een dorp in het binnenland, waarvan ze erg onder de indruk was. 

Hier waren Tinka en Anne Claire samen in New York, ter gelegenheid van de bruilorft van een van de dochters van Babette, ik meen Mary Louise. In '92?
Ik wist niks van een bezoek aan Egypte. Maar een tocht te paard is altijd de moeite waard volgens Tinka. Of ze hier met een vriend was of toevallig een knappe gids kan ik niet zeggen ...

Claire heeft me gemeld dat dit een vriend is, Otto heet hij.

Hier onder links is kennelijk Thailand, misschien in de tijd dat Anne Claire er een paar maanden gewerkt heeft. Nee dus: vriend Cor meldde ons, dat de foto is genomen op de markt van Negombe  in Sri Lanka. Daar is Tinka inderdaad geweest; direct na de tsunami is ze daar geen helpen en heeft 2 weken vissersbootjes gerepareerd. 
 Rechtsonder is mogelijkerwijs nog uit haar tijd in Amerika. Ze is op de foto nog behoorlijk jong. Er zijn een heel stel foto's van haar in dit rode badpak, vaak met een blonde vriendin. Wie er meer over weet, graag even vertellen?

De twee hieronder: eentje vermoedelijk in Israël, de andere in Griekenland. Wanneer en met wie? geen idee, maar info is welkom.
Stoere Tinka had blijkbaar ook ooit een duikbrevet gehaald. Ik weet, dat ze het ooit op de Filippijnen is gaan duiken, maar of dat deze foto betreft? 

Ze is er zeker weten niet heel lang geleden nog eens geweest. Toen ging ze ook kanoën.

Links misschien ook in Gambia 
Rechts: iets wat ze heel graag deed was kanotochten maken en dan 's nachts ergens kamperen met of zonder piepklein tentje en koken op een open vuurtje. Op deze foto bij ons in Frankrijk, waar we voor gasten een stokoud, rood autootje hadden. 
Hieronder: ik dacht dat het in Frankrijk was, maar het is geloof ik in Griekenland, waar ze met haar toenmalige vriend was na haar eerste aanval van kanker, in 2015 of '16. Ze heeft heel kort haar en dat was na de chemokuren.  

In de laatste 20 jaar zijn vooral de muziek en Buitenkunst een grote rol in haar leven gaan spelen. 
Na haar opleiding handenarbeid, waar ze goed geleerd had met gereedschap om te gaan, heeft ze in een jaar tijd haar eigen basgitaar gebouwd, met hulp van een vriend. (Ook hier weer zijn de foto's gefotografeerde foto's, dus de kwaliteit laat te wensen over) 

Die hieronder vind ik alleen al leuk, omdat 'Poessie' erop staat. Het is de achterkant van het instrument. Rechtsonder een detailfoto van de 'nek' ingelegd met kleine rondjes parelmoer. 

Hieronder rechts staat het instrument in de hoek van haar flat aan de Lijnbaansgracht (met aan de overkant de Melkweg).

             

Nu hang het instrument bij ons aan de muur en wacht op het moment dat Tinka's neefje Jacob - zoon van haar zus Anne Claire - groot genoeg is om hem te kunnen dragen en te gaan bespelen. Een basgitaar is behoorlijk zwaar. Jacob is nu 10 en hij speelt al gitaar.
Ze is hier - voor een interview in Esta (2008) - met haar zelfgebouwde bas gefotografeerd.

Even tussendoor: Tinka was dol op Daalbroek, ook wel het houten huis genaamd, in België. Ze verbleef er graag, al dan niet met vrienden. Ooit hebben haar grootouders van vaders kant het laten bouwen voor hun (klein)kinderen. Toen zij overleden waren erfde Guus het en nu is het van de 3 zussen. 

Wanneer het precies was?, maar ze zat nog op het conservatorium toen haar geliefde Daalbroek in de as werd gelegd. Oorzaak onbekend, maar gelukkig wel verzekerd. Het huis werd herbouwd en het werd een beetje Tinka's kindje. Zij richtte het in, vaak met spullen uit een kringloop of rommelmarkt, zoals de fraaie Art Nouveau slaapkamer op de begane grond. In de kerstvakantie '19/'20 waren Anne Claire, Bondy en de kinderen over uit Australië, en verbleven hier een tijd, samen met Natasja en haar gezin. Ko en ik waren er ook, op Nieuwjaarsdag. Ook een weekje eerder, met kerst, waren we met z'n allen: voor het laatst!

(De foto was erg scheef en dat zag er raar uit. Nu nog steeds, maar minder)

Popmuziek, daar weet ik helemaal niks van en ik heb er ook niks mee, over het algemeen. Tinka was van de SKA ... Ik vond een envelop met 'Foggo' en dat is blijkbaar een begrip. Ze heeft blijkbaar met hem opgetreden in 2005.

Foggo - gitarist - is de figuur hier rechtsonder en op de foto hieronder achter TInka. Een foto waarop hij min of meer normaal kijkt kon ik op internet zo een-twee-drie niet vinden. Een liefhebber van gekkebekkentrekken. Meer info is welkom.

Veel weet ik dus niet van haar carrière in de muziek, maar ze is zeker een aantal keren opgetreden met een of andere band. Daar heeft ze enorm van genoten.

Naast optreden had Tinka ook veel plezier in bas/lesgeven. Dat deed ze thuis in Amsterdam en op de muziekschool in Hoorn.

Haar grote liefde wat werk betreft was Buitenkunst. Ik ben helemaal niet thuis in de foto's en filmpjes die ervan bestaan, maar ik ga het proberen. 
Hieronder twee die Arthur stuurde: Tinka in actie met een groep kinderen en een portret in het groen van w.s. Dronten. Tinka vond het er heerlijk en heeft er wel een jaar of 20 gewerkt.

Tinka deed er allerlei workshops e.d. met kinderen. Ze werkte graag met pubers, maar ook met jongere kinderen schijnt ze geweldige projecten gedaan te hebben. Wellicht kom ik nog e.e.a. tegen in de talloze filmpjes die er zijn.

Ze vond het ook leuk om te gaan helpen bij het opbouwen en later weer afbreken van alle tenten en zo. Ook kookte ze heel graag voor de medewerkers - foto -  maar ook voor de deelnemers. 
Huug, links, is een goede vriend van TInka. Hier op de foto bij Buitenkunst met Arthur.
Dit is een foto van Tinka - bij Buitenkunst was ze trouwens bekend als Katinka - met Arthur. Arthur is de directeur van Buitenkunst en ik beschouw hem als Tinka's 4e vader. 

Dat zit zo: Tinka's echte vader overleed in 1991. 

Toen was ik al met Ko getrouwd. Ko heeft zich nooit met opvoeden van mijn dochters bemoeid, maar stond wél altijd voor hen klaar. Hij was als een 2e vader.

Hans, Guus' beste vriend, zou, als er ooit iets gebeurde, als vervangend vader optreden en vice versa. Dat was strikt genomen niet nodig, omdat Ko dat al deed, maar Hans handelde als curator en deed de financiën van mijn meiden. De 3e vader. In volgorde hieronder, maar van Hans moet ik proberen een betere foto te vinden. Later, november, gelukt!

Arthur was de man van Buitenkunst, de plek waar Katinka met het meeste plezier heeft gewerkt. Ik denk dat ze regelmatig bij hem uitgehuild heeft als er b.v. iets mis was met haar op het relationele vlak ... haar 4e vader!

Geen idee wie deze meesterlijke portretten van haar maakte.  Misschien heeft ze ze zelf gefotoshopt? Zou best kunnen: de gelijkenis is buitengewoon treffend!
Zij was niet altijd een makkelijke dochter ... maar ook de dochter van de speciale uitjes: naar een concert in de buitenlucht, naar een bijzondere tentoonstelling. Dan kwam ze me halen met de camper. En Stevie mee, natuurlijk! 

Ook altijd de eerste om na een van onze verre reizen op te bellen om te vragen hoe het geweest was. Attent! 

Tinka's grote trots: haar camper. Ze had hem, handige meid, eens voor een prikkie op de kop getikt en naar eigen behoeften ingericht, inclusief plek voor kattenbak en zo. Zo was er een trapje dat vanuit het raampje naar beneden kon worden gezet als 'kattenluik'.
Voor in Amsterdam had ze nog een Canta en een fiets. De canta is nu bij Tinka's vriend Edwin. Hij liet me weten, dat naar zijn gevoel Tinka nog dikwijls meerijdt.
Naast haar liefde voor paarden was TInka ook dol op katten en andere huisdieren, cavia's, parkietjes ... Hieronder foto's met Stevie, de geweldige rooie kater die zijn eerste jaren bij Claire heeft gewoond en ook vaak bij ons gelogeerd heeft. Stevie voelt zich overal thuis en reisde graag in de camper. Verderop Miles, die eens is komen aanlopen toen ze met haar camper bij Buitenkunst was. Miles is een zelfstandig type (rechtsonder). Hij woont nu bij Tonkie en leidt daar een geheel eigen leven, maar komt ook graag af en toe op schoot zitten snorren! Ook Poessie was een wereldkat, hartstikke mooi ook. Hij staat ergens boven bij het stukje over het bouwen van de gitaar. 

Na de eeuwwisseling begon Tinka wat te tobben met haar gezondheid. In 2003 onderging ze een buikoperatie en dat was kantje-boord bij de slordige behandeling die ze kreeg: juli, ziekenhuis vrijwel leeg en nóg werd ze te vroeg naar huis gestuurd!  Dat gebeurde  later nog eens. 

In 2014 werd borstkanker vastgesteld. Tinka deed chemokuren en werd behandeld met bestraling. Haar haar viel uit en ze kreeg er een soort zwartepietenhaar voor terug. Kijken of ik daar nog een foto van kan vinden. Ja, deze.

Ze verbleef een flinke tijd bij Tonkie in Huizen. Ze zeurde nooit over de ziekte en de gevolgen van de behandeling, maar het was ook niet bedoeling dat iemand ernaar vroeg. Ze lette wel steeds meer op wat ze at, liet het amalgaam uit haar gebit verwijderen, van dattum.

 

Vandaag, 5 oktober 2020, vond ik in alweer een andere doos met foto's e.d. een boekje dat Tinka in eigen beheer heeft uitgegeven of ergens heeft laten drukken, over haar eerste periode met kanker. 'Mijn verhaal in tweeduizend veertien'. Daarin beschrijft ze de ervaringen van het geconfronteerd worden met een ernstige ziekte, de behandelingen en vooral het absoluut niet als een patiënt gezien willen worden, maar als Katinka die toevallig ziek is. Ik heb haar indertijd wel aangeraden om erover te schrijven, maar wist niet dat ze dat inderdaad gedaan had. Jammer. Ik had haar kunnen helpen met corrigeren, want m.i. is het best een boekje dat zijn nut zou kunnen bewijzen aan zowel vrouwen die met borstkanker te maken krijgen als aan doktoren en verpleegsters die kankerpatiënten behandelen.
In 2018 kreeg ze veel pijn in haar rechterschouder en werd haar arm dik. Daar ging ze mee naar haar huisarts en kreeg de diagnose 'Frozen shoulder' te horen. Dat zou wel een jaar kunnen gaan duren.  

Eind 2018 had ze het voor elkaar dat de prothese van 2014 in België kon worden vervangen door eigen weefsel.  Ze had in die tijd al behoorlijk wat last van haar rechterarm, het zou een 'frozen shoulder' wezen. Ze had er veel pijn van. 

Helaas probeerde ze mij, Erna, altijd te beschermen: ze wilde niet dat ik me zorgen maakte. Dat betekende dat ik nauwelijks met haar over haar gezondheid kon praten, haar niet naar België mocht brengen of haar daar opzoeken of weer komen ophalen. 


Eigenaardig ook, dat niemand rekening hield met haar verleden als borstkankerpatiënt. Niet haar toenmalige huisarts en ook niet de behandelend geneesheer in België. 

Uiteindelijk stuurde Tonkie haar naar een fysiotherapeut, die eerst eens foto's van haar schouder liet maken ...

 

In mei 2019 kwam ze met Tonkie als gezelschap vertellen dat het mis was: Ze had geen frozen shoulder, maar botkanker. Haar hele arm was inmiddels dik t/m haar hand. 
In juli 2019 werd ze geopereerd met vreselijk gevolg: haar rechterarm werd geamputeerd. 

Tonkie en Robert namen haar liefdevol op in hun annex in Huizen en Tinka begon vol goede moed aan het Gerson dieet. Ze was al van gezond eten, maar nu bestond haar dag ongeveer uit het maken van allerlei sapjes en drankjes en ze at verder alleen maar biologische groenten en fruit. Dat kost behalve smakken geld ook eindeloos veel energie, zeker als je alleen over je linkerarm beschikt. Maar Tinka was er niet eentje die zich daarover ging beklagen. 

De revalidatie kreeg ze in 'de Hoogstraat' in Utrecht. Ze liet er nooit veel over los, maar kreeg begeleiding in de vorm van sport (o.a. kanoën), van maatschappelijk werk, van een psycholoog.

 

Ze leerde ze van alles om haar handicap te verlichten. Ze liet me eens zien hoe handig ze een deelbare rits met één hand dicht kreeg. Ook ging ze weer paardrijden, kanoën en binnen de kortste keren had ze haar rijbewijs terug en reed ze weer in haar camper. 

Ze waren er ontzettend lief in begeleiding! Zo begon Tinka te bedenken dat er misschien iets geregeld kon worden voor mensen, die basgitaar willen spelen, met maar één arm ... Er werd contact gezocht met de T.U. in Delft en 4 jongens zijn afgestudeerd op een project om het mogelijk te maken via je voeten een bas te bespelen als je maar één arm hebt. De linkerhand bedient de snaren, de voeten regelen welke snaren en doen het tokkelwerk. We zijn later bij de presentatie van dit project geweest in de Hoogstraat. Jammer, dat ze daar zelf niet meer bij kon zijn.

 

Hierboven een filmpje over een deel van het werk van het Gerson- dieet. 
Het andere filmpje is van een jam sessie die ze hield met een stel bevriende muzikanten in haar camper, die toen in Huizen stond.
 

Haar vriend Henk schrijft: 'Zo belde ze een aantal jaren geleden of ik zin had om mee te doen aan Bandhub, een platform waar muzikanten wereldwijd samen kunnen spelen online. Op deze manier contact houden met elkaar en onze passie delen was natuurlijk ideaal. Een aantal van die muzikanten van Bandhub staan ook op de foto in de bus (hierboven) Zij waren overgekomen vanuit o.a. Amerika en Schotland. Eindelijk konden we samen spelen in een (virtuele) band, en nummers opnemen.'

Rechtsboven een stukje uit een schrift dat ik gisteren (november) in handen kreeg. Ze moest opnieuw leren schrijven: met haar linkerhand. Dat oefende ze door in dat schrift op te schrijven waar ze zich zoal mee bezig hield. 
Henk stuurde mij deze 'bandhub' van een aantal musici, die een soort 'zoom' (zegt Ko) musiceren, waarbij Tinka op de contrabas speelt. 'Samba em prelúdio'
Tonkie verdient een gouden standbeeld. Ze nam zorgverlof op en deed haar uiterste best om het Tinka zo makkelijk mogelijk te maken. Hulp bij van alles: de sapjes en de drankjes, vele ritten naar het ziekenhuis of naar Amsterdam, ze deed maandenlang alles en kreeg desondanks dikwijls de wind van voren.
Anne Claire kwam maar liefst 4 keer over uit Sydney en verzorgde haar zieke zus met grote liefde. Ook zij kreeg regelmatig de volle laag, want Tinka was niet de makkelijkste en was waarschijnlijk hartstikke bang, al heeft ze dat nooit toegegeven. Wat een geweldige zussen!!

Tinka had massa's vrienden en vriendinnen en die kwamen haar geregeld opzoeken of gingen in Amsterdam met haar wandelen. Ze waren enorm belangrijk voor haar. Uit vele brieven en mailtjes heb ik kunnen opmaken, dat ze door heel veel mensen erg gewaardeerd werd.

 

Tinka's vriendin Maartje maakte deze gedachtenis aan Tinka.
Claire kwam, met het hele gezin, over met kerst. We vierden het met z'n allen in Zoeterwoude.
Daarna gingen Tonkie, Tinka en Anne Claire met Bondy en Jacob en Abel naar Daalbroek en kwam Natasja, een goede vriendin van alle drie, ook, met haar man en 3 kinderen, heel gezellig. Hiernaast Tinka en Natasja.

Wij vierden er Nieuwjaar, met een huis vol mensen. 

Begin januari gingen Tonkie, Tinka en Anne Claire met Bondy, Jacob en Abel naar Finland. 

Hoewel ze het er fijn hadden en ze o.a. een tocht met een hondenslee maakten viel het Tinka niet mee, want ze kon niet heel veel doen en bovendien begon ze moeite met staan te krijgen. 

In februari was ze jarig en vierde dat met een etentje met ons, Tonkie en veel vrienden. Het viel me op dat ze bij deze en gene een hapje ging proeven: niet biologisch, suiker, slokje wijn. Ze praatte er zelden*) over, maar ik neem aan, dat ze begon te accepteren dat haar dagen geteld waren. 

*) Ze is wel een keer met ons komen praten over haar nalatenschap en haar uitvaart t.z.t. 

Ze had al enige tijd last van een nieuwe tumor in haar bekken en begon steeds meer problemen met lopen te krijgen. Ze kon na een paar weken slechts zigzaggend op één been door de kamer bewegen en kreeg uiteindelijk een rolstoel voor binnen en eentje voor buiten. Daar deed ze heel ontspannen over. 

We bezochten begin maart een mineralenbeurs en dat ging prima. 

Vriend Edwin nam haar regelmatig mee naar het park, want ze vond het vreselijk om niet voldoende buiten te kunnen zijn.

En Tonkie deed natuurlijk van alles: rechts met Tonkie's honden Perra en Raffi.  

Tenslotte had ze zo veel pijn dat ze bijna haar bed niet meer kon uitkomen. 
Via haar nieuwe, superlieve + daadkrachtige huisarts Meike Hylkema werd geregeld dat ze begin mei 2020 naar een hospice in Amsterdam ging. 'Het Veerhuis'; je kunt je niet voorstellen hoe lief de mensen daar zijn. 

Het eerste dat Tinka er vroeg was: 'Kan mijn kat hier zijn?' Ja, dat kon. Toevallig hadden wij het weekend ervoor Stevie meegegeven aan vrienden van ons, die voor Stevie zouden zorgen als Tinka er niet meer zou zijn. Ze komen af en toe met ons bridgen, maar wonen in Drenthe in een voormalige boerderij, een superomgeving voor Stevie! Dus gingen Ko en ik hem weer terug halen uit Drenthe. Stevie is overal thuis, dus ook in het hospice was hij helemaal op zijn plaats. 

Tinka lag als het maar even kon in de tuin, ook 's nachts. Ze genoot van het buiten zijn en van de vele vogels. Er staan wel 30 foto's van die groene papegaaitjes in haar bestand. Stevie kijkt ernaar en doet verder niks.

Er kwam veel bezoek, vnl wij, Tonkie, Claire en Natasja - van die drie was er minimaal eentje overdag min of permanent aanwezig - en haar vele vriend(inn)en. Claire was voor de 4e keer over. Rechtsonder een foto die ik nauwelijks zonder tranen kan aanzien: Claire en Tinka zien elkaar voor het laatst. 

Claire moest helaas weer terug naar Australië (en daar in quarantaine i.v.m. de corona-uitbraak). 

Kort daarna, op 28 mei, overleed Tinka. 

Toen ze wist dat het niet lang meer kon duren hebben we uitvoerig met haar over van alles gepraat. Zo gaf ze aan dat ze gecremeerd wilde worden, dat ze per se niet in een kist wilde en dat haar as ooit zou moeten worden uitgestrooid aan de Orbe in Frankrijk, of als dat niet mogelijk zou zijn, in Daalbroek. 
Ik maakte een wade voor haar van groene stof met een aparte lap waarop ik de namen van al haar dierbaren borduurde. Ze wilde alles zien en wees mij er regelmatig op als er iemand nog bij moest!

Op de dag van haar uitvaart, 2 juni, werd ze opgebaard op een baar van takken in een kas in Amsterdam. Daar lag zij, bedolven onder bloemen, naast het gezelschap dat was beperkt tot maar 30 mensen i.v.m. corona. We kregen er een lichte lunch voorgeschoteld, er waren een paar toespraken, muziek. Buitengewoon ontroerend zoals je kunt zien in het laatste korte filmpje. Aan het eind droegen vrienden haar naar een voor dit doel ingericht oud volkswagenbusje. Ko en ik reden erachteraan om haar af te leveren bij het crematorium. 

Ik draag haar naam voor altijd bij me.

Op 28 mei 2021 hebben Tonkie en ik Tinka's as uitgestrooid in Daalbroek. Het was de eerste mooie dag van het seizoen.

Nagekomen: 7 februari 2022 Vanmorgen hebben we een appartement gekocht ... Opruimen doen we al een tijdje en in een album met dierenpostzegels vond ik deze poging tot sinterklaasgedicht van Tinka, toen in de 2e klas. Ze wilde het graag geheimzinnig houden. 

Naar bovenkant